Շատ Չհամարվի

Վերլուծում

Տիպիկ հայկական ավանդական հավաքույթի մասին էր Սիրադեղյանի այս պատմվածքը։ Ընթերցելիս մեծ ջերմություն, սեր և մտերմություն զգացի, որը այսօր շատ քիչ է հանդիպումը։ Նկարագրությունները, հավաքույթը պատմելիս՝ հետաքրքիր, զվարճալի ու անչափ գեղեցիկ էին։ Սիրեցի այս պատմվածքը, իր խոսքով, իմաստով, արտահայտություններով, նկարագրություններով… Հին ավանդական հայկական իրականությանը վերադառնալու և հասկանալու համար՝ պարտադիր ընթրեցանության նյութերից։

Դժվար է այսօր հանդիպել նման ընտանեկան կամ «գերդաստանյան» հավաքույթների, քանի որ շատերս ենք փոխվել… ժամանակներն են փոխվել… մեր պատկերացումներն են փոխվել:

Սիրելու տարիք

Վերլուծում

Այն զգացումներն ու ապրումները, որ տղան էր զգում՝ ինձ փոխանցվեց մինչև վերջին կաթիլը, կարծես իր հետ ապրումակցում էի։ Իսկ գաղափարն իրականում շատ կարևոր և բաղկացուցիչ մասն է, քանի որ նա այդ ամենին դիմում էր առանց ցանկության՝ հարկադռված կերպով։ Այսօրվա պատանիներն ու երիտասարդությունն իրենից ներկայացնում են երկու ծայրահեղական կերպարները։ Ոմանց համար անունը, պատիվը, արժեքներն ամենակարևորն են, և դրանց համար պատրաստ են ամբողջ աշխարհն էլ շուռ տալ։ Իսկ մի զգալի զանգվածի համար էլ դրանք ընդհանրապես կարևոր ու էական երևույթներ չեն՝ մի բան, որ կարելի է զուտ անտեսել։ Կարծում եմ պետք է այս երկուսի միջև սահմանագիծը գտնել, քանի որ միշտ չէ, որ պետք է դիմել նմանատիպ քայլերի պատվի համար՝ այն էլ առանց ցանկության։ Եվ ոչ էլ անտեսել այն։

Աշուն շարադրություն

Ակսել Բակունց «Միրհավ»

Եղիշե Չարեն թարգմանություն

Վահան Տերյան

Համո Սահյան

Աշունը գեղեցիկ ժամանակաշրջան է, որտեղ կարելի է տեսնել, եղանակի և բնության փոփոխությունը: Բնության գրեթե մերկ ծառերից փափուկ թափվող ոսկե, կոշտ տերևները: Երկրորդ գարունն է, երբ ամեն տերև ծաղիկ է: Անձամբ աշունը մխիթարական ժամանակաշրջան է ինձ համար, երբ ,պատուհանից դուրս եմ նայում և տերևներն եմ տեսնում
գույնը փոխված, մեկ-մեկ՝ գետնին փռված:Ասում են՝ մահվան ամիսն է,
Բայց ես երբեք նման գեղեցկություն չեմ տեսել քայքայման մեջ։ Երբ երաժշտություն լսելով քայլում էս անձրևի տակ՝զգալով սառը քամին: Հագնել սվիտերներ, տաք հագուստ և զգալ, որ իր գրեթե ձմեռը։ Ես պարզապես սիրում եմ աշունը իմ սիրած եղանակներից մեկն է։

1. Եղիշե Չարենց «Աշուն է նստել սեղանիդ»

Աշուն է նստել սեղանիդ՝ ճակատին թորշոմած վարդեր,-
Թախիծը թվում է սպեղանի, խնդությունը թույն է արդեն:
Օ, երազն այս, երազն այս պատիր, այս ցնորքը մի՛շտ գրավիչ.-
Բայց դժվար թե նա ազատի քեզ գերող անդուռ այս ցավից…
Սեղանիդ նկարն այդ գունատ, սեղանիդ վարդերն այդ դեղին –
Ու հուշերն, հուշերն այդ թունոտ,-ու չկա ոչ մի ուղի…
Նա գնաց, անդարձ այդ ցնորքը, այդ ուրուն քո մտերիմ,-
Բայց իր մութ շիրիմի խորքից դեռ երկա՜ր քեզ կգերի…
Կգերի ու քեզ կասի, որ գնա՜ց կյանքը արդեն,-
Աշունն է նստել սեղանիդ՝ ճակատին թորշոմած վարդեր…

Թարգմանություն։ Autumn has come to your table

Autumn has sat on your table with roses on your forehead – the pain seems like a plaster; the sadness is already cold. Oh, this dream, this dream, this dream, this longing is always attractive – But it is unlikely that it will free you from this pain that captivates you… The picture on your table is so pale, the roses on your table are so yellow – And the memories, the memories are so poisonous – and there is none way…He left, that longing, that close to you, – But from the depths of his dark grave, he will call you for a long time… He will capture you and tell you to leave life already, – Autumn has sat on your table, with roses on his forehead…

2. Դու իմ գարնան առավոտ

Դու իմ գարնան առավոտ- ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա.
Դու հարազա՜տ, սրտիս մոտ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Եվ դու, ոսկի իմ ամառ, հրանման, հրավառ,
Ամռան կեսօր դու իմ տոթ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Եվ դու, ոսկի իմ աշուն, աշնան մրգի պես հասած,
Անուշացած մրգի հոտ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Դուք բոլորդ հեռացել, մնացել եմ հիմա ծեր
Եվ իմ սրտով արյունոտ – ինչպե՞ս կանչեմ ձեզ հիմա:
Ահա սրտին իմ արդեն մոտեցել է մի պառավ
Ու բերել է մահվան բոթ – ինչպե՞ս կանչեմ ձեզ հիմա…

Թարգմանություն։ You are my spring morning

Thou art my spring morning—how shall I call you now?
Thou art my beloved, by my heart—how shall I call you now?
And thou, my summer of gold, my fireworks,
Thou art my hot afternoon in the summer—how shall I call thee now?
And thou art golden in my autumn, like fruit in the autumn,
The smell of sweet fruit—How shall I call thee now?
You’re all gone, I’m old now
And with my heart bloody—how can I call you now?
Behold, my heart has already come to my heart,
“And has brought death, how can I call you now?

3. Աշնանային

Արևն արծաթել է ամպերը թիթեղ.
Լույսից սփրթնել են ամպերը տեղ-տեղ։

Դանդաղ բարձրանում է արևն արծաթե —
Սառցի պես հալչում է երկինքը կաթե։

Ու պաղ հիացքով մի, կարծես թե իզուր,
Սահում են լույսերը սարսուռ առ սարսուռ։

Աշունը թափում է թերթերս հիմա,
Ու թոնը թրջում է արտերս հիմա։

Օ, սի՜րտ իմ, դու լուռ ես ու երգդ տխո՜ւր է.
Բոլո՜ր իմ հույսերը ջարդել ես հիմա։

Գարնա՛ն պես, ծաղկանց պես անցել է քո հուրը,
Ու հովը թաղում է վարդերս հիմա…

Թարգմանություն։ Autumn

The sun has silvered the clouds.
The clouds have shone from the light.

Slowly the sun rises in silver —
Like ice, the sky melts milk.

Soon to bind the Devil, Jehovah,
The lights slide in horror.

Autumn is pouring out my newspapers now,
And the tomato is soaking up my fields now.

Oh, my heart, thou art silent, and thy song is sad.
You have broken all my hopes now!

Like spring, your sword has passed like a flower,
And the sheep bury my roses now.

«Միրհավ»

Իմ վերլուծումը

Պատմվածքում Դիլան դային գիտեր, որ միրհավները զգույշ թռչուններ են, ինչպես Սոնան էր զգույշ: Երբ նա կրակեց միրհավի վրա, այն վիրավորվեց, բայց կարողացավ թռնել ու փախչել նրանից, գետնին թողնելով երկու փետուր: Այս հատվածը նաև շատ նման է Դիլանի ու Սոնայի իրականությանը, որովհետև Սոնան, ինչպես Դիլան դային, վիրավորվում է, բայց մեկ է կարողանում է հեռանալ նրանից: