.Ինչ է ուսումնասիրում քիմիան,ինչ բնագիտական գիտություններ գիտեք
Քիմիան դա բնագիտական գիտություն է որը ուսումնասիրում է նյութերը նրանց բաղադրությունը, կառուցվացքը, հատկությունները, կիրարումը։ Քիմիա, ֆիզիկա, բնագիտություն, կենսաբանություն, աստղագիտություն, եկոլոգիան։
2.Մարմին,նյութ,բերել օրինակներ
Մեղ շրջապատող բելոր առարկաները կոչվում են մարմինների։ Այն ինչից կազմված են մարմինները կոչվում են նյութեր։
3.Պարզ և բարդ նյութեր,բերել օրինակներ
Պարզ են կոչվում այն նյութերը վորոնք կազմված են մեկ տեսակի ատոմներից։ Բարդ են այն նյութերը որոնք կազմված են երկու և ավելի։
4.Ֆիզիկական,քիմիական երևույթներ,բերել օրինակներ
Ցանկացած փոփոխություն մեր շրջապատում կոչվում է երևույթներ։ Ֆիղիկական են կոչվում այն երևույթներ վորոնց ժամանակ նյութ չի ստացվում այլ փոխվում է ձևը, չափսերը, ագրեգատային վիճակը։ Քիմյակա են կոչվում այն երևույթները որոնց ժամանակ ստացվում են նոր նյութեր և փոխվում է հոտը համը եներգիայի անջատում կամ կլանում, նստվացքի առաջացում։
5.Սահմանել մոլեկուլ,ատոմ հասկացողությունները,ատոմի բաղադրությունը
Ատոմը նյութի ամենափոքր մասնիկն է։ Ատոմը կազմված է Էլեկտրոններից, նեյտրոններից և պրոտոններից։
6.Ինչ ատոմամոլեկուլային տեսության կետեր գիտեք
7.Հարաբերական ատոմային,մոլեկուլային զանդված
Հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը ցույց է տալիս, թե նյութի մոլեկուլի զանգվածը քանի անհամ է մեծ ԶԱՄ-ից։
8.Տարրերի առաջին դասակարգումը,ինչպես է ստեղծվել պարբերական համակարգը
Բոլոր տարրերը գրվեցին ըստ հարաբերական ատոմային զանգվածների մեծացումով, տարրերը համարակալվեցին և այդ համարները կոչվեցին կարգաթվեր:
կատեցին, որ ամեն մի ութ տարրից հետո կրկնվում են տարրերի հատկությունները: Այդ երկար շարքը բաժանեցին ավելի կարճ շարքերի այնպես որ ալկալիական մետաղները ընկնեն իրար տակ, հալոգենները իրար տակ, իսկ ազնինվ գազերը իրար տակ: Այդ շարքերը կոչվեցին պարբերություններ:
9.Պարբերություններ,ինչ է ցույց տալիս պարբերության համարը
Պարբերության համարը ցույց է տալիս էլեկտրոնային շերտերի քանակը:
10.Կարգաթիվ,ինչ է ցույց տալիս տարրի կարգաթիվը
Կարգթիվը ցույց է տալիս պրոտոնների և էլեկտրոնների թիվը:
11.Խմբեր,ենթաղմբեր,ինչ է ցույց տալիս խմբի համարը
12.Տարրի բնութագրումը ըստ պարբերական համակարգի
- Տարրի նշան
- կարգաթիվը, միջուկի լիցքը
- Հարաբերական ատոմային զանգված
- Մեկ ատոմի զանգված
- Պարբերություն, խումբ, ենթախումբ
- Ատոմի բաղադրություն
- Ինչպիսի տար է
- Օքսիդացման աստիձան
- Օքսիդացման աստիճան,վալենտականություն
- քիմիական կապի տեսակները՝կովալենտ (ոչբևեռայի,բևեռային),իոնային,մետաղական
- Քիմիական բանաձև,հաշվարկներ բան
րություն
- Ինչպիսի տար է
- Օքսիդացման աստիձան
- Օքսիդացման աստիճան,վալենտականություն
- քիմիական կապի տեսակները՝կովալենտ (ոչբևեռայի,բևեռային),իոնային,մետաղական
- Քիմիական բանաձև,հաշվարկներ բանաձևվով
H2pO4 - Նյութի քանակ,մոլ՝8դաս;
Քիմիական հավասարումներ,քիմիական ռոակցիների տեսակները՝միացման,քայքայման,տեղակալման,փոխանալման՝8դաս;
Բարդ նյութերի դասակարգում՝օքսիդ,թթու,հիմք,աղ՝8դաս;
Քիմիայի օրենքները՝նյութի զանգվածի պահպանման օրենքը,նյութի բաղադրության պահպանման օչենքը՝8դաս;
Հաշվարկներ ըստ քիմիական հավասարումների՝8դաս;
Բնութագրել ձեր ընտրած տարրը ըստ հետևյալ սխեմայի:
1) Քիմիական տարրի նշանը Co
2) Կարգաթիվը 27, միջուկի լիցքը +27
3) Հարաբերական ատոմային զանգվածը 59
4) Մեկ ատոմի զանգվածը (գ) 591,6610-27կգ=97,9410-27կգ=979,410-25կգ
5) Դիրքըպարբերական համակարգ 4-րդ, խումբը VIII, ենթախումբը երկրորդական) Ատոմի բաղադրությունը՝ 27 պրոտոն, 32 նետրոն, 27 էլեկտրոն 7) էլեկտրոնային թաղանթի կառուցվածքը 2/8/16/2 Ինչպիսի՞ տարր է մետաղ
9) Օքսիդացման աստիճանը`ՕԱ 0, +2
Երկրի վրա

Երկրակեղևում կոբալտի պարունակությունն ըստ զանգվածի հավասար է 4•10−3 %։ Հայտնի է կոբալտ պարունակող շուրջ 30 հանքանյութ, որոնցից են՝ կոբալտինը, լինեիտը, սմալտինը և այլն։ Ծովի ջրում պարունակությունը մոտ (1,7)•10−10 % է։ Կոբալտի ամենահարուստ հանքերը գտնվում են Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունում։
Ստացում
Կոբալտի արդյունաբերական ստացման հիմնական աղբյուրը նիկելի հանքանյութերն են, որոնցում այն գտնվում է խառնուրդի ձևով։ Այդ հանքանյութերի մշակումը շատ բարդ է և դրա եղանակը կախված է հանքանյութի բաղադրությունից։ Նիկելից կոբալտից անջատում են ըստ ռեակցիայի։ Համարյա ամբողջ նիկելը մնում է լուծույթում։ Ջուրը հեռացնելու համար սև նստվածքը շիկացնում են։ Ստացված օքսիդը վերականգնում են ջրածնով կամ ածխածնով։ 2-3 % խառնուրդներ պարունակող կոբալտը կարելի է մաքրել էլեկտրոլիզով։
Ֆիզիկական հատկություններ
Կոբալտը մետաղ է։ Օքսիդների բարակ շերտից ստանում է դեղնավուն երանգ։ Կոբալտը գոյություն ունի երկու ձևափոխությունների տեսքով։ Սենյակայինից մինչև 427 °C ջերմաստիճանը կայուն է α-ձևափոխությունը, 427 °C-ից մինչև հալման 1494 °C
երմաստիճանը՝ β-ձևափոխությունը։ Կոբալտն ունի ֆերոմագնիսական հատկություն։
Քիմիական հատկություններ
Մանրացրած կոբալտը, որն ստացվում է 250 °C-ում նրա օքսիդը ջրածնով վերականգնելիս (հրակիր կոբալտ), օդում ինքնաբոցավառվում է՝ փոխարկվելով CoO-ի։ Հոծ կոբալտը սկսում է օքսիդանալ միայն 300 °C-ից բարձր։ Կարմիր շիկացման ջերմաստիճանում կոբալտը քայքայում է ջրային գոլորշին։ Տաքացնելիս կոբալտը հեշտությամբ է միանում հալոգեններին՝ առաջացնելով հալոգենիդներ։ Նույն պայմաններում փոխազդում է ծծմբի, սելենի, ֆոսֆորի, զառիկի, ածխածնի, սիլիցիումի, բորի և այլ տարրերի հետ, ընդ որում ստացված նյութերի բաղադրությունը երբեմն չի համապատասխանում վերը հիշատակված արժեքային վիճակներին։ Նոսր աղաթթվի և ծծմբական թթվի հետ դանդաղ է փոխազդում, դուրս է մղում ջրածին և առաջացնում, համապատասխանաբար, քլորիդ, և սուլֆատ, իսկ նոսր ազոտական թթվի հետ՝ ազոտի օքսիդներ և նիտրատ։
- Ձեր շրջապատում կամ կենցաղում ընտրել և գրել մարմինների,խառնուրդների, նյութերի անվանումները: Բաժանել մարմինների և նյութերի`
ՄարմիններՆյութերԴուռՊայտ, երկաթ, մետաղԱթոռՊլաստմաս, փայտ, երկաթ, մետաղԾաղկաման
- Հավաքել տեղեկություններ այդ տարրի մասին՝ տարածվածությունը, հատկությունները, որ նյութերի բաղադրության մեջ է մտնում այդ տարրը, այդ նյութերի կիրառումը:
.Բաժանել մարմինների և նյութերի
| Մարմիններ | Նյութեր |
| սեղան , բլանշետ | ոսկի , ալյումին |
| հեռախոս , աթոռ | բլաստիկ , փայտ |
| բաժակ | աբակի |